Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án)

 Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 ĐỀ SỐ 1
 UBND HUYỆN NÚI THÀNH KIỂM TRA CUỐI KỲ I 
 TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN NĂM HỌC 20...-20...
 MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN – LỚP 8
 MÃ ĐỀ A Thời gian: 45 phút (không kể thời gian giao đề)
I. TRẮC NGHIỆM (5,0 điểm): Chọn phương án trả lời đúng nhất (A hoặc B, C, D) trong các câu sau, 
rồi ghi vào giấy làm bài.
Câu 1. Đâu là cơ quan công quyền giúp công dân thực thi bảo vệ lẽ phải?
A. Quốc hội.
B. Tòa án nhân dân.
C. Uỷ ban nhân dân.
D. Hội đồng nhân dân các cấp.
Câu 2. Câu ca dao “Khôn chẳng qua lẽ, khỏe chẳng qua lời” nói về điều gì?
A. Tôn trọng lẽ phải.
B. Tôn sư trọng đạo.
C. Đạo lí nhân nghĩa.
D. Tinh thần đoàn kết.
Câu 3. Tôn trọng lẽ phải trong học tập là những biểu hiện nào sau đây?
A. Tỏ thái độ gay gắt với bạn bè, thầy cô.
B. Giúp đỡ bạn khác sao chép tài liệu của bài kiểm tra cuối kì.
c. Nghiêm túc trong kì thi, không gian lận, mở tài liệu trong phòng thi.
D. Mặc kệ các việc làm sai trái của các bạn bè trong lớp khi mình được chứng kiến.
Câu 4. Nội dung nào sau đây là một trong những mục tiêu của chính sách tài nguyên và bảo vệ môi 
trường ở nước ta?
A. Sử dụng hợp lý tài nguyên.
B. Tăng cường nhập khẩu phế liệu.
C. Chiếm hữu tài nguyên thiên nhiên.
D. Mở rộng mô hình du canh du cư.
Câu 5. Đâu là khái niệm chỉ tài nguyên thiên nhiên?
A. Là những điều mà con người tạo ra phục vụ cho đời sống.
B. Những điều không thể thay thế được trong tự nhiên.
C. Là những vật chất được xây dựng theo các thời kì phát triển của xã hội.
D. Những của cải có sẵn trong tự nhiên mà con người khai thác, chế biến, sử dụng.
Câu 6. Nhận định nào đúng nhất về tài nguyên rừng của nước ta hiện nay?
A. Tài nguyên rừng đang tiếp tục bị suy giảm cả về số lượng lẫn chất lượng.
B. Chất lượng rừng đã được phục hồi nhưng diện tích rừng đang giảm sút mạnh.
C. Tài nguyên rừng của nước ta đang được phục hồi cả về số lượng và chất lượng.
D. Dù tổng diện tích rừng đang được phục hồi nhưng chất lượng tiếp tục suy giảm.
Câu 7. Ý nào dưới đây là đúng để góp phần bảo vệ môi trường?
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
A. Tài nguyên thiên nhiên là vô hạn.
B. Muốn có xã hội phát triển thì phải chấp nhận ô nhiễm.
C. Thay thế túi nilon bằng cách mang giỏ hoặc gói đồ bằng lá.
D. Những tác động của con người đến thiên nhiên là không đáng kể.
Câu 8. Vì sao chúng ta cần phải khai thác một cách hợp lí các nguồn tài nguyên thiên nhiên?
A. Vì có thể gây ra lãng phí tài nguyên.
B. Vì chúng ta sẽ không dùng được hết chúng.
C. Vì tài nguyên thiên nhiên mang lại nguồn lợi cực lớn cho sản xuất.
D. Vì tài nguyên thiên nhiên không phải vô hạn, cần có biện pháp khai thác hợp lí.
Câu 9. Phân loại theo thời gian, mục tiêu cá nhân được phân chia thành mục tiêu dài hạn và mục 
tiêu
A. trung hạn.
B. ngắn hạn.
C. vô hạn.
D. cụ thể.
Câu 10. Nội dung nào dưới đây không phải là một trong các bước lập kế hoạch để thực hiện mục tiêu 
cá nhân?
A. Liệt kê các công việc cần làm để đạt mục tiêu.
B. Ưu tiên công việc cần thực hiện trước.
C. Xác định thời gian và nguồn lực cần thiết.
D. Nếu giữa chừng không thực hiện được thì hủy bỏ.
II. TỰ LUẬN (5,0 điểm):
Câu 1 (2,0 điểm). Học sinh cần làm gì để thực hiện được việc bảo vệ lẽ phải?
Câu 2 (2,0 điểm). Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (ngày 5/6), Uỷ ban nhân dân xã T đã phát động 
cuộc thi “Sáng kiến tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên”. Mỗi xóm sẽ chọn một sáng kiến xuất sắc để tham 
gia dự thi. Nếu là người dân trong xã T, em và gia đình sẽ đề xuất sáng kiến tiết kiệm tài nguyên nào? Vì 
sao? 
Câu 3 (1,0 điểm) Thấy mọi người trong xóm vào núi đào vàng, bạn Y hẹn bạn V sáng mai cùng tham 
gia. Nếu em là bạn của V em sẽ nói gì với bạn Y?
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 HƯỚNG DẪN CHẤM
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (5.0 điểm) Mỗi lựa chọn đúng ghi 0.5 điểm.
 Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
 Đáp án B A C A D A C D B D
II. PHẦN TỰ LUẬN (5.0 điểm)
 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT BIỂU ĐIỂM
 Câu 1. * Học sinh cần làm để thực hiện được việc bảo vệ lẽ phải
 (2.0 điểm) Học sinh cần thực hiện được việc bảo vệ lẽ phải bằng lời nói và hành động 
 2.0
 cụ thể, phù hợp với lứa tuổi; khích lệ, động viên bạn bè có thái độ, hành vi 
 bảo vệ lẽ phải, phê phán thái độ, hành vi không bảo vệ lẽ phải.
 Câu 2 * Nếu là người dân trong xã T, em và gia đình mình có thể đưa ra biện 
 (2.0 điểm) pháp tiết kiệm nước sạch 
 .Khóa vòi nước khi không sử dụng.
 .Sửa chữa và khắc phục đường ống nước bị rò rỉ.
 2.0
 .Tái sử dụng nước sinh hoạt để tưới cây trồng.
 .Tắm bằng vòi hoa sen thay vì tắm bồn. 
 - Một số biện pháp tiết kiệm năng lượng: Lắp đặt bình nước nóng bằng 
 năng lượng mặt trời; Tận dụng nguồn nước để phát điện;...
 Câu 3 * Nếu em là bạn của V em sẽ nói gì với bạn Y
 (1.0 điểm) Khuyên bạn Y và bạn V không nên tự ý theo mọi người trong xóm vào núi 
 1.0
 đào vàng vì đây là việc làm vi phạm pháp luật. Việc khai thác khoáng sản 
 phải theo kế hoạch và quy hoạch của Nhà nước.
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 ĐỀ SỐ 2
 UBND HUYỆN NÚI THÀNH KIỂM TRA CUỐI KỲ I 
 TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN NĂM HỌC 20...-20...
 MÔN: GIÁO DỤC CÔNG DÂN – LỚP 8
 MÃ ĐỀ B Thời gian: 45 phút (không kể thời gian giao đề)
I. TRẮC NGHIỆM (5,0 điểm): Chọn phương án trả lời đúng nhất (A hoặc B, C, D) trong các câu sau, 
rồi ghi vào giấy làm bài.
Câu 1. Những điều đúng đắn, phù hợp với đạo lí và lợi ích chung của xã hội được gọi là gì?
A. Khiêm tốn.
B. Lẽ phải.
C. Công bằng.
D. Trung thực.
Câu 2. Hành vi nào dưới đây thể hiện rõ nhất việc bảo vệ lẽ phải?
A. Luôn bảo vệ mọi ý kiến của mình.
B. Luôn luôn tán thành và làm theo số đông.
C. Lắng nghe ý kiến của mọi người để tìm ra điều hợp lí.
D. Thấy bất kể việc gì có lợi cho mình cũng phải làm bằng được.
Câu 3. Ý nào dưới đây không phải là ý nghĩa của bảo vệ lẽ phải?
A. Giúp mọi người có cách ứng xử phù hợp.
B. Làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội.
C. Góp phần thúc đẩy xã hội ổn định và phát triển.
D. Đem lại nhiều lợi ích cho người có quyền hành trong xã hội.
Câu 4. Biện pháp nào dưới đây góp phần thực hiện tốt mục tiêu bảo vệ tài nguyên và môi trường?
A. Tăng cường nhập khẩu phế liệu.
B. Mở rộng trồng rừng đầu nguồn.
C. Đẩy mạnh khai thác tài nguyên rừng.
D. Mở rộng các bãi chôn lấp trực tiếp.
Câu 5. Hành vi nào dưới đây vi phạm pháp luật về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên?
A. Săn, bắt, bán động vật quý hiếm.
B. Giáo dục, tuyên truyền ý thức bảo vệ rừng. 
C. Tố cáo hành vi khai thác khoáng sản trái phép.
D. Khai thác rừng trồng theo quy hoạch của Nhà nước.
Câu 6. Hành vi nào dưới đây thực hiện đúng pháp luật về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên?
A. Dùng mìn, điện để đánh bắt cá.
B. Sử dụng điện, nước tiết kiệm.
C. Phá rừng nguyên sinh để trồng cà phê.
D. Bảo vệ rừng là nhiệm vụ của cán bộ quản lí môi trường.
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
Câu 7. Đổ chất thải, rác thải, các chất độc hại vào nguồn nước gây ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt nguồn 
nước. Là các hành vi bị nghiêm cấm theo điều mấy của luật Tài nguyên nước năm 2012 (sửa đổi bổ 
sung năm 2018)?
A. Điều 12. 
B. Điều 14. 
C. Điều 9. 
D. Điều 10.
Câu 8. Là kiểm lâm trong một khu rừng lớn. Bác Minh thi thoảng đốn một vài cây gỗ quý để bán lấy 
tiền. Theo em, hành vi của bác là 
A. bác Minh thực hiện tốt nhiệm vụ mà mình được giao.
B. số gỗ mà bác Minh đem bán không quá nhiều để gây thiệt hại.
C. gỗ trong rừng rất nhiều nên chặt đi một vài cây gỗ quý thì không ảnh hưởng gì.
D. bác không thực hiện tốt nhiệm vụ và trực tiếp gây ra các thiệt hại cho môi trường.
Câu 9. Một trong những yêu cầu khi xây dựng mục tiêu cá nhân là mục tiêu đó phải
A. có nhiều người hỗ trợ. 
B. có giá trị với bản thân.
C. có nhiều tiền để thực hiện. 
D. không có mục đích thực hiện.
Câu 10. Em đồng tình với ý kiến nào dưới đây về xây dựng mục tiêu cá nhân?
A. Chỉ cần đặt mục tiêu là đủ.
B. Ghi nhớ mục tiêu ở trong đầu thì tốt hơn là viết ra giấy.
C. Thời hạn không quan trọng, lúc nào đạt cũng được.
D. Mục tiêu càng rõ ràng, chi tiết, cụ thể thì càng có khả năng đạt cao hơn.
II. TỰ LUẬN (5,0 điểm):
Câu 1 (2,0 điểm). Vì sao chúng ta cần bảo vệ lẽ phải?
Câu 2 (2,0 điểm). Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (ngày 5/6), Uỷ ban nhân dân xã T đã phát động 
cuộc thi “Sáng kiến tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên”. Mỗi xóm sẽ chọn một sáng kiến xuất sắc để tham 
gia dự thi. Nếu là người dân trong xã T, em và gia đình sẽ đề xuất sáng kiến tiết kiệm tài nguyên nào? Vì 
sao? 
Câu 3 (1,0 điểm). Chính quyền địa phương đang huy động các cá nhân, tổ chức cùng tham gia thu gom 
rác thải hằng ngày. Nếu là em, em sẽ làm gì trong trường hợp trên?
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 HƯỚNG DẪN CHẤM
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (5.0 điểm) Mỗi lựa chọn đúng ghi 0.5 điểm.
 Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
 Đáp án B C D B A B C D B D
II. PHẦN TỰ LUẬN (5.0 điểm)
 CÂU NỘI DUNG CẦN ĐẠT BIỂU ĐIỂM
 Câu 1. * Chúng ta cần bảo vệ lẽ phải vì
 (2.0 điểm) Việc bảo vệ lẽ phải giúp mỗi người có cách ứng xử phù hợp; góp phần 
 bảo vệ cái đúng, cái tốt, đẩy lùi cái sai, cái xấu, để làm lành mạnh mối 2.0
 quan hệ xã hội, thúc đẩy xã hội ổn định, phát triển; củng cố niềm tin của 
 con người vào cộng đồng, pháp luật và lương tri.
 Câu 2 * Nếu là người dân trong xã T, em và gia đình mình có thể đưa ra 
 (2.0 điểm) biện pháp tiết kiệm nước sạch 
 .Khóa vòi nước khi không sử dụng.
 .Sửa chữa và khắc phục đường ống nước bị rò rỉ.
 2.0
 .Tái sử dụng nước sinh hoạt để tưới cây trồng.
 .Tắm bằng vòi hoa sen thay vì tắm bồn. 
 - Một số biện pháp tiết kiệm năng lượng: Lắp đặt bình nước nóng bằng 
 năng lượng mặt trời; Tận dụng nguồn nước để phát điện;...
 Câu 3 Nếu là em, em sẽ làm gì trong trường hợp trên
 (1.0 điểm) Em tích cực tham gia các hoạt động thu gom rác thải hằng ngày; đồng thời 
 1.0
 vận động bạn bè, người thân cùng chung tay thực hiện để bảo vệ môi 
 trường.
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 ĐỀ SỐ 3
 UBND HUYỆN NÚI THÀNH KIỂM TRA CUỐI KỲ I
 TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI NĂM HỌC 20... -20...
 Môn: GIÁO DỤC CÔNG DÂN – LỚP 8
 ĐỀ CHÍNH THỨC – ĐỀ A Thời gian: 45 phút (không tính thời gian giao đề)
I. TRẮC NGHIỆM (5,0 điểm) (Lựa chọn 01 đáp án đúng nhất và ghi vào giấy làm bài). 
Câu 1: “Chăm chỉ, chịu khó làm việc một cách thường xuyên, phấn đấu hết mình vì công việc”. đó là nội 
dung của khái niệm nào sau đây?
A. Lao động cần cù. B. Lao động sáng tạo. C. Làm việc hăng say. D. Làm việc hiệu quả.
Câu 2: Câu tục ngữ “một phút nghĩ hay hơn cả ngày quần quật” phản ánh về đức tính nào dưới đây?
A. Lao động cần cù. B. Tinh thần hiếu học.
C. Lao động sáng tạo. D. Tinh thần đoàn kết.
Câu 3: Sự cần cù, sáng tạo trong lao động không mang lại ý nghĩa nào sau đây?
A. Hoàn thiện và phát triển phẩm chất, năng lực của mỗi cá nhân.
B. Nâng cao hiệu quả lao động, góp phần xây dựng đất nước.
C. Suy giảm năng suất và chất lượng lao động của con người.
D. Nhận được sự yêu quý và tôn trọng của mọi người xung quanh.
Câu 4: “Những điều đúng đắn, phù hợp với đạo lí và lợi ích chung của xã hội” - đó là nội dung của khái 
niệm nào sau đây?
A. Đạo đức. B. Luân lí. C. Lí tưởng. D. Lẽ phải.
Câu 5: Câu ca dao “Dù cho đất đổi trời thay/ Trăm năm vẫn giữ lòng ngay với đời” đã phản ánh về vấn đề 
gì?
A. Thay đổi để thích nghi. B. Bảo vệ lẽ phải.
C. Dũng cảm, kiên cường. D. Uống nước nhớ nguồn
Câu 6: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống (.) trong khái niệm sau đây: “.. là các yếu tố tự nhiên 
và xã hội bao quanh con người (không khí, nước, độ ẩm, sinh vật,) ảnh hưởng trực tiếp và tác động đến 
các hoạt động sống của con người”.
A. Môi trường. B. Tài nguyên thiên nhiên. 
C. Biến đổi khí hậu. D. Thời tiết.
Câu 7: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng tầm quan trọng của môi trường và tài nguyên thiên 
nhiên?
A. Là cơ sở để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội.
B. Tạo cho con người phương tiện sinh sống.
C. Là yếu tố duy nhất thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển.
D. Là điều kiện thiết yếu cho sự tồn tại, phát triển của con người.
Câu 8: Mục tiêu cá nhân có thể được phân loại theo thời gian, gồm:
A. mục tiêu học tập và mục tiêu tài chính. C. mục tiêu sức khỏe và cống hiến xã hội.
B. mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn. D. mục tiêu trung hạn và mục tiêu dài hạn.
Câu 9: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống (.) trong khái niệm sau đây: “...là những kết quả cụ thể 
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
mà mỗi người mong muốn đạt được trong một khoảng thời gian nhất định”
A. Mục tiêu phấn đấu. B. Kế hoạch cá nhân. C. Mục tiêu cá nhân. D.Năng lực cá nhân.
Câu 10: Căn cứ vào tiêu chí nào để phân loại mục tiêu cá nhân thành: mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài 
hạn?
A. Lĩnh vực thực hiện. B. Khả năng thực hiện. C. Năng lực thực hiện. D. Thời gian thực hiện
Câu 11: Hành vi nào sau đây không phải là biểu hiện của việc tôn trọng và bảo vệ lẽ phải?
A. Điều chỉnh suy nghĩ, hành vi theo hướng tích cực.
B. Chỉ bảo vệ lẽ phải khi nhận được lợi ích cho bản thân. 
C. Tôn trọng, ủng hộ, tuân theo những điều đúng đắn.
D. Phê phán những thái độ, hành vi đi ngược lại lẽ phải.
Câu 12: Ý kiến nào dưới đây đúng khi bàn về vấn đề bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?
A. Để bảo vệ cây trồng thì phải phun nhiều thuốc trừ sâu hóa học.
B. Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên là trách nhiệm riêng của nhà nước.
C. Muốn phát triển kinh tế thì phải chấp nhận môi trường bị ô nhiễm.
D. Bảo vệ môi trường, tài nguyên là vấn đề cấp bách của mỗi quốc gia.
 Câu 13: Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng ý nghĩa của việc xác định mục tiêu cá nhân?
A. Giúp mỗi người có động lực hơn trong cuộc sống.
B. Giúp mỗi người thực hiện được ước mơ của mình.
C. Giúp mỗi cá nhân thu được nhiều lợi ích vật chất.
D. Giúp mỗi cá nhân có động lực hoàn thiện bản thân.
 Câu 14: Bạn Q (14 tuổi) đặt mục tiêu đến năm 24 tuổi sẽ trở thành nhà văn viết truyện cho thiếu nhi. 
Theo em, mục tiêu cá nhân của bạn Q thuộc loại mục tiêu nào sau đây?
A. Mục tiêu sự nghiệp. B. Mục tiêu sức khỏe. C. Mục tiêu ngắn hạn. D. Mục tiêu tài chính.
Câu 15: Ý kiến nào dưới đây đúng khi bàn về vấn đề lao động cần cù, sáng tạo?
A. Lao động ở lĩnh vực nào cũng phải cần cù và sáng tạo.
B. Lao động chân tay thì không cần phải sáng tạo, chăm chỉ.
C. Trong lao động, việc nào dễ thì làm, việc khó thì bỏ qua.
D. Chăm chỉ là khả năng bẩm sinh, không thể rèn luyện được.
 II. TỰ LUẬN (5,0 điểm):
Câu 1: (3đ) Tình huống: Bác H đầu xóm thường đổ ngay dầu thải xuống dòng sông sau khi thay dầu xe 
máy cho khách xong.
Câu hỏi:
a. Em sẽ làm gì khi thấy việc làm đó của bác H?
b. Pháp luật Việt Nam có những quy định về bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên: (2đ)
Câu 2: (2đ) Dựa vào nội dung bài “Bảo vệ lẽ phải” em có lời khuyên gì cho bạn trong các tình huống sau:
a. Bạn M luôn phê phán những ai không cùng quan điểm với mình.
b. Bạn T thường im lặng khi chứng kiến những việc làm sai trái vì cho rằng nếu lên tiếng sẽ bất lợi cho 
mình.
 -Hết-
 DeThiGDCD.net Bộ 15 Đề thi GDCD 8 sách Cánh Diều cuối Kì 1 (Có đáp án) - DeThiGDCD.net
 HƯỚNG DẪN CHẤM
I. TRẮC NGHIỆM (5,0 điểm) Mỗi câu đúng được 0,33 điểm
 Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
 Đáp án A C C D B A C B C D B D C A A
II. TỰ LUẬN (5,0 điểm)
 Câu Đáp án Biểu điểm
 a. Góp ý cho Bác H không nên làm như vậy vì việc làm đó gây ô nhiễm môi 
 trường, vi phạm pháp luật Nếu bác không nghe thì báo cho cơ quan có thẩm 1đ
 quyền ở địa phương để có biện pháp giải quyết
 b. Pháp luật Việt Nam có những quy định về bảo vệ môi trường và tài 
 nguyên thiên nhiên: (2đ)
 + Nghiêm cấm các hoạt động chặt, phá, lấn chiếm, đốt rừng; đưa chất cháy nổ, 0,5đ
 săn bắn, nuôi nhốt, giết, tàng trữ, buôn bán động vật rừng trái quy định; khai 
 Câu 1. thác tài nguyên thiên nhiên trái quy định của pháp luật.
 (3 điểm) + Chỉ được tiến hành hoạt động khoáng sản khi được cơ quan quản lí nhà nước 0,5đ
 có thẩm quyền cho phép.
 + Nghiêm cấm hủy hoại nguồn lợi thủy sản, nơi cư trú của các loài thủy sản; 0,5đ
 khai thác, nuôi trồng thủy sản ảnh hưởng đến môi trường.
 + Nghiêm cấm đổ chất thải, chất độc hại làm ô nhiễm, suy thoái, cạn kiệt 
 nguồn nước; xả thải khí độc hại trực tiếp vào nguồn nước, lòng đất; khai thác 0,5đ
 trái phép khoáng sản, cát, sỏi trên sông, suối, kênh rạch, gây sạt lở, biến dạng 
 dòng chảy;...
 a. Bạn M luôn phê phán những ai không cùng quan điểm với mình.
 Khuyên bạn M: Không phải mọi quan điểm của mình đều đúng. Nếu có người 
 không cùng quan điểm với mình, cần bình tĩnh lắng nghe, tiếp thu nếu quan 1đ
 Câu 2. 
 điểm mình sai; phân tích thấu đáo cho họ hiểu nếu quan điểm của mình là đúng
 (2 điểm)
 b. Bạn T thường im lặng khi chứng kiến những việc làm sai trái vì cho 
 rằng nếu lên tiếng sẽ bất lợi cho mình 1đ
 Khuyên bạn T: Nếu im lặng, dần dần các việc làm sai trái đó sẽ dẫn đến những 
 hậu quả xấu cho mọi người và cả bản than mình
 DeThiGDCD.net